Wydajna sieć to dziś podstawa funkcjonowania każdej nowoczesnej firmy – niezależnie od jej wielkości. Jednym z mniej znanych, ale bardzo istotnych czynników wpływających na jakość działania sieci jest tzw. insertion loss, czyli tłumienie sygnału.
W tym artykule dowiesz się:
czym jest insertion loss,
jak wpływa na Twoją sieć,
jak go mierzyć i minimalizować.
Insertion loss (tłumacząc dosłownie: „strata przy wprowadzeniu”) oznacza osłabienie sygnału, które występuje, gdy przechodzi on przez kabel, złącze lub inne elementy infrastruktury sieciowej.
To naturalne zjawisko – za każdym razem, gdy sygnał "wędruje" przez sieć, traci trochę mocy. Tłumienie mierzy się w decybelach (dB). Im większa strata, tym słabszy sygnał dociera do celu – a to oznacza wolniejszy internet, błędy transmisji i spadek wydajności całej sieci.
Wzór na insertion loss:
Insertion Loss (dB) = 10 × log₁₀ (Moc wejściowa / Moc wyjściowa)
Dobrze zaprojektowana i wykonana sieć dąży do tego, by tłumienie było jak najmniejsze.
Używa się specjalistycznych testerów (np. Fluke), które wysyłają sygnał i mierzą jego siłę na drugim końcu kabla. Różnica między sygnałem wejściowym a wyjściowym to właśnie insertion loss.
Standardy, jak np. TIA-568, określają dopuszczalne poziomy strat w zależności od kategorii kabla – np. Cat5e, Cat6, Cat6A itd.
Najczęściej korzysta się z urządzeń OLTS – zestawu składającego się z źródła światła i miernika mocy. Jeszcze dokładniejsze wyniki daje OTDR – reflektometr, który pokazuje, gdzie dokładnie występują straty w kablu.
Im dłuższy kabel, tym większa strata sygnału. Dlatego ważne jest trzymanie się maksymalnych zalecanych długości kabli (np. 100 m dla Ethernetu).
Im wyższa prędkość transmisji danych (np. 10 Gb/s), tym wyższa częstotliwość sygnału – a to oznacza większe tłumienie, zwłaszcza w kablach miedzianych.
Kable o lepszej konstrukcji (np. z grubszymi żyłami, lepszym ekranowaniem, precyzyjnie wykonane) mają mniejsze tłumienie.
Załamania kabla, zbyt mocne naciągnięcie, źle wykonane złącza – wszystko to zwiększa straty. Dlatego tak ważna jest fachowa instalacja i przestrzeganie standardów.
Wilgoć, wysokie temperatury, zakłócenia elektromagnetyczne – to wszystko może wpływać na jakość sygnału i zwiększać insertion loss.
W sieciach światłowodowych tłumienie również ma znaczenie, choć wygląda nieco inaczej:
Złącza i spawy – każde połączenie światłowodów to niewielka strata (0,1–0,5 dB).
Zgięcia kabla – nawet delikatne mikro-zagięcia potrafią znacznie osłabić sygnał.
Długość i jakość włókna – im dłuższy odcinek i słabszy materiał, tym większa strata.
Długość fali – światłowody najlepiej działają przy określonych długościach fali (np. 1550 nm).
Do szybkich sieci lepiej sprawdzą się kable Cat6A lub światłowody – mają niższe tłumienie przy wyższych częstotliwościach.
Trzymaj się standardowych długości kabli. Gdy musisz przekroczyć limit – pomyśl o wzmacniaczach sygnału.
Źle zakończony kabel może dodać nawet kilka decybeli strat!
Unikaj ostrych zgięć, mocnego ściskania i plątaniny przewodów.
Okresowe pomiary pozwalają wcześnie wykryć narastające problemy i zapobiec awariom.
Insertion loss to utrata mocy sygnału, gdy ten przechodzi przez kabel lub złącze – po prostu osłabienie sygnału.
Return loss to ilość sygnału, który się „odbija” z powrotem do źródła, zazwyczaj przez złe zakończenie kabla lub niedopasowanie impedancji.
Oba parametry są ważne – jeden pokazuje osłabienie sygnału, drugi jego „zakłócenia”.
Tak, każdy kabel powoduje pewną stratę sygnału. Różnica polega na tym, że w dobrej instalacji straty te są bardzo małe i mieszczą się w dopuszczalnych normach.
Zaleca się:
co roku dla typowej sieci biurowej,
co kwartał dla sieci krytycznych (np. centra danych, szpitale),
od razu po instalacji – by mieć punkt odniesienia (tzw. pomiary bazowe).
Tak. Tłumienie może się zwiększyć z powodu:
starzenia się materiałów,
zabrudzonych lub utlenionych złącz,
uszkodzeń mechanicznych,
wpływu środowiska (wilgoć, temperatura, zakłócenia).
Dla kabli miedzianych: testery kabli sieciowych (np. Fluke DSX).
Dla światłowodów: OLTS (zestaw z źródłem światła i miernikiem) lub OTDR (do bardziej szczegółowej analizy).
Zależy od rodzaju światłowodu, ale typowo:
0,2 do 0,5 dB na złączu,
0,1 dB na spawie,
0,3–0,4 dB/km dla jednomodowych włókien.
Najpierw należy przeprowadzić testy:
sprawdzić złącza, czy nie są zabrudzone,
ocenić stan kabla (czy nie jest złamany lub przeciągnięty),
w przypadku światłowodu – wykonać pomiar OTDR i zlokalizować problematyczne miejsce.
Naprawa może polegać na:
wymianie złącza,
poprawnym zakończeniu kabla,
skróceniu zbyt długiego odcinka,
w skrajnych przypadkach – wymianie kabla.
Insertion loss – choć brzmi technicznie – to bardzo realny problem, który może spowolnić lub zakłócić pracę Twojej sieci. Dobrze zaprojektowana, starannie wykonana i regularnie testowana infrastruktura pozwoli uniknąć tych kłopotów.
Jeśli planujesz modernizację sieci, budowę nowej instalacji lub po prostu chcesz sprawdzić, czy wszystko działa jak należy – skontaktuj się z nami. Doradzimy, zaprojektujemy i wykonamy sieć o niskim tłumieniu sygnału i wysokiej niezawodności.
